Học tiếng Trung qua bài hát “Xích Linh”

Bài hát “Xích Linh” (赤伶 – Chì líng) là một bài hát nổi tiếng, được nhiều người yêu thích bởi sự kết hợp độc đáo giữa âm nhạc truyền thống và hiện đại. Phiên âm tiếng Trung và lời Việt của bài hát giúp người nghe dễ dàng cảm nhận và hiểu rõ hơn về nội dung. Bài hát được sáng tác bởi Lý Kiến Hoành và phần biên khúc, hỗn âm do Hà Thiên Trình đảm nhiệm. Lời bài hát được viết bởi Thanh Ngạn, với phần trình diễn xuất sắc của Hita. Điểm đặc biệt của “Xích Linh” là sự góp mặt của những nhạc cụ truyền thống Trung Quốc như Côn khúc do Chu Hồng thể hiện, Nhị hồ của Chung Ý và Sáo trúc do Địch Ngốc Tử Tù Ngưu chơi, mang lại âm hưởng sâu lắng và đầy cảm xúc.

Nhị hồ là gì? Đàn nhị hoặc Đàn cò là nhạc cụ thuộc bộ dây có cung vĩ, do đàn có 2 dây nên gọi là đàn nhị (tiếng Trung: 二胡; bính âm: èrhú; Hán Việt: nhị hồ), có xuất xứ từ Ấn Độ và vùng Trung Á, được du nhập vào Trung Quốc từ thế kỷ I đến thế kỷ III sau công nguyên từ người Hồ (tên gọi được người Hán dùng để chỉ các dân tộc sinh sống tại vùng giáp giới giữa tây bắc Trung Quốc với các nước Trung Á) trong thời kỳ thịnh đạt của “Con đường tơ lụa“, đàn thuộc họ hồ cầm của Trung Quốc. Đàn xuất hiện ở Việt Nam khoảng thế kỷ X. Ngoài người Kinh, nhiều người dân tộc thiểu số trên thế giới cũng sử dụng rộng rãi nhạc cụ này như Thái Lan, Campuchia, Nhật Bản, Hàn Quốc,…

Phương pháp học tiếng Trung qua lời bài hát có hiệu quả không?

Học tiếng Trung qua lời bài hát có thể là một phương pháp hiệu quả và thú vị. Dưới đây là một số lợi ích của phương pháp này:

• Cải thiện phát âm và ngữ điệu: Nghe và hát theo các bài hát giúp người học làm quen với phát âm và ngữ điệu tự nhiên của người bản xứ.
• Mở rộng vốn từ vựng: Lời bài hát thường chứa nhiều từ vựng phong phú và đa dạng. Người học có thể học từ mới và cách sử dụng từ trong ngữ cảnh cụ thể.
• Ghi nhớ từ vựng dễ dàng hơn: Âm nhạc và giai điệu giúp người học ghi nhớ từ vựng và cấu trúc ngữ pháp một cách dễ dàng và lâu dài hơn.
• Hiểu văn hóa: Bài hát thường phản ánh văn hóa, lối sống và tư duy của người dân. Học qua bài hát giúp người học hiểu thêm về văn hóa Trung Quốc.
• Tăng cường kỹ năng nghe: Nghe bài hát nhiều lần giúp cải thiện kỹ năng nghe, khả năng phân biệt âm thanh và hiểu nội dung khi nghe người bản xứ nói.
• Tạo động lực học tập: Âm nhạc mang lại niềm vui và hứng thú, giúp duy trì động lực học tập và giảm bớt căng thẳng trong quá trình học.

Một số gợi ý để học tiếng Trung qua bài hát hiệu quả

• Chọn bài hát phù hợp: Chọn những bài hát có lời rõ ràng, tốc độ vừa phải và phù hợp với trình độ của bạn.
• Nghe và hát theo: Nghe bài hát nhiều lần và cố gắng hát theo. Điều này giúp cải thiện phát âm và nhớ từ vựng tốt hơn.
• Học từ vựng và ngữ pháp trong bài hát: Ghi chép lại từ vựng và cấu trúc ngữ pháp mới gặp trong bài hát.
• Dịch lời bài hát: Thử dịch lời bài hát sang tiếng Việt để hiểu rõ hơn về ý nghĩa của từng câu chữ.
• Sử dụng các công cụ hỗ trợ: Sử dụng các ứng dụng và website hỗ trợ học tiếng Trung qua bài hát, ví dụ như các ứng dụng có phụ đề, phiên âm và dịch nghĩa.

Bài hát Xích Linh – Lời Trung

戏一折 水袖起落

唱悲欢唱离合 无关我

扇开合 锣鼓响又默

戏中情戏外人 凭谁说

惯将喜怒哀乐都融入粉墨

陈词唱穿又如何 白骨青灰皆我

乱世浮萍忍看烽火燃山河

位卑未敢忘忧国 哪怕无人知我

台下人走过 不见旧颜色

台上人唱着 心碎离别歌

情字难落墨 她唱须以血来和

戏幕起 戏幕落 谁是客

啊……

（昆曲白）

李香君：浓情悔认真，回头皆幻景，对面是何人……

戏一折 水袖起落

唱悲欢唱离合 无关我

扇开合 锣鼓响又默

戏中情戏外人 凭谁说

惯将喜怒哀乐都藏入粉墨

陈词唱穿又如何 白骨青灰皆我

乱世浮萍忍看烽火燃山河

位卑未敢忘忧国 哪怕无人知我

台下人走过 不见旧颜色

台上人唱着 心碎离别歌

情字难落墨 她唱须以血来和

戏幕起 戏幕落 终是客

你方唱罢我登场

莫嘲风月戏 莫笑人荒唐

也曾问青黄 也曾铿锵唱兴亡

道无情 道有情 怎思量

道无情 道有情 费思量

Bài hát Xích Linh – phiên âm

Xì yī zhé shuǐxiù qǐluò

chàng bēi huān chàng líhé wúguān wǒ

shàn kāi hé luógǔ xiǎng yòu mò

xì zhōng qíng xì wàirén píng shéi shuō

guàn jiāng xǐ nù āiyuè dōu róngrù fěn mò

chén cí chàng chuān yòu rúhé báigǔ qīnghuī jiē wǒ

luànshì fú píng rěn kàn fēnghuǒ rán shānhé

wèi bēi wèi gǎn wàng yōu guó nǎpà wú rénzhī wǒ

tái xià rén zǒuguò bùjiàn jiù yánsè

tái shàng rén chàngzhe xīn suì líbié gē

qíng zì nán luòmò tā chàng xū yǐ xuè lái hé

xì mù qǐ xì mù luò shéi shì kè

a……

(kūnqǔ bái)

lǐxiāngjūn: Nóng qíng huǐ rènzhēn, huítóu jiē huànjǐng, duìmiàn shì hérén……

xì yī zhé shuǐxiù qǐluò

chàng bēi huān chàng líhé wúguān wǒ

shàn kāi hé luógǔ xiǎng yòu mò

xì zhōng qíng xì wàirén píng shéi shuō

guàn jiāng xǐ nù āiyuè dōu cáng rù fěn mò

chén cí chàng chuān yòu rúhé báigǔ qīnghuī jiē wǒ

luànshì fú píng rěn kàn fēnghuǒ rán shānhé

wèi bēi wèi gǎn wàng yōu guó nǎpà wú rénzhī wǒ

tái xià rén zǒuguò bùjiàn jiù yánsè

tái shàng rén chàngzhe xīn suì líbié gē

qíng zì nán luòmò tā chàng xū yǐ xuè lái hé

xì mù qǐ xì mù luò zhōng shì kè

nǐ fāng chàng bà wǒ dēngchǎng

mò cháo fēngyuè xì mò xiào rén huāngtáng

yě céng wèn qīng huáng yě céng kēngqiāng chàng xīngwáng

dào wúqíng dào yǒuqíng zěn sīliang

dào wúqíng dào yǒuqíng fèi sīliang

Bài hát Xích Linh – lời Việt

Lời 1

Hí một khúc, tay áo nâng lên hạ xuống

Hát rằng buồn vui li hợp vốn chẳng lien quan đến ta

Quạt khép mở chiêng trống vang vậy mà lại trầm mặc

Tình trong hí, người ngoài cuộc dựa vào đâu mà nói

Đã quen đem hết hỉ nộ ai nhạc hòa vào lớp phấn son

Phải làm sao để giãi bày qua ca từ, nào là xương trắng xám xanh đều là ta

Loạn thế nổi trôi nhẫn nhịn nhìn khói lửa đốt núi sông

Kẻ hèn mọn chưa từng quên nỗi lo quốc gia, dù là chẳng ai biết đến ta

Dưới đài người kẻ qua lại chẳng trông thấy được gương mặt xưa

Trên đài người xướng ca cõi lòng tan nát khúc biệt ly

Chữ tình khó hạ bút, nàng hát phải lấy máu tới họa

Khúc hí khởi, khúc hí hạ, ai là khách ?

Tình nồng đậm hận rằng đã tin là thật

Quay đầu lại tất cả đều là ảo cảnh

Trước mặt là người nào….

Lời 2

Hí một khúc, tay áo nâng lên hạ xuống

Hát rằng buồn vui li hợp vốn chẳng lien quan đến ta

Quạt khép mở chiêng trống vang vậy mà lại trầm mặc

Tình trong hí, người ngoài cuộc dựa vào đâu mà nói

Đã quen đem hết hỉ nộ ai nhạc hòa vào lớp phấn son

Phải làm sao để giãi bày qua ca từ, nào là xương trắng xám xanh đều là ta

Loạn thế nổi trôi nhẫn nhịn nhìn khói lửa đốt núi sông

Kẻ hèn mọn chưa từng quên nỗi lo quốc gia, dù là chẳng ai biết đến ta

Dưới đài người kẻ qua lại chẳng trông thấy được gương mặt xưa

Trên đài người xướng ca cõi lòng tan nát khúc biệt ly

Chữ tình khó hạ bút, nàng hát phải lấy máu tới họa

Khúc hí khởi, khúc hí hạ, ai là khách ?

Ngươi ở nơi nào hát,  ta cũng lĩnh nhận

Chớ cười phong nguyệt hí, chớ cười người hoang đường

Cũng từng hỏi Thanh Hoàng cũng từng hát vang khúc hưng vong

Đạo vô tình, đạo hữu tình làm sao nghĩ

Cấu trúc ngữ pháp trong Xích linh

• 戏一折 (xì yī zhé): Một đoạn kịch. Cấu trúc “一” (một) + danh từ chỉ số lượng.
• 唱悲欢唱离合 (chàng bēihuān chàng líhé): Hát về buồn vui, hát về chia lìa và sum họp. Sử dụng động từ lặp lại để nhấn mạnh hành động.
• 无关我 (wúguān wǒ): Không liên quan đến tôi. Cấu trúc “无关” (không liên quan) + đại từ.
• 锣鼓响又默 (luógǔ xiǎng yòu mò): Chiêng trống vang lại trầm mặc. Sử dụng liên từ “又” (lại, cũng) để nối hai trạng thái đối lập.
• 凭谁说 (píng shéi shuō): Dựa vào ai mà nói. Cấu trúc “凭” (dựa vào) + đại từ nghi vấn.
• 惯将喜怒哀乐都融入粉墨 (guàn jiāng xǐ nù āiyuè dōu róngrù fěnmò): Đã quen đem hết hỉ nộ ai nhạc hòa vào lớp phấn son. Sử dụng “将” (đem) để chỉ hành động đưa vào.
• 乱世浮萍忍看烽火燃山河 (luànshì fú píng rěn kàn fēnghuǒ rán shānhé): Loạn thế nổi trôi nhẫn nhịn nhìn khói lửa đốt núi sông. Sử dụng “忍” (nhẫn nhịn) để chỉ hành động chịu đựng.
• 台下人走过 不见旧颜色 (tái xià rén zǒuguò bùjiàn jiù yánsè): Dưới đài người kẻ qua lại chẳng trông thấy được gương mặt xưa. Cấu trúc “不见” (không thấy) + danh từ.
• 台上人唱着 心碎离别歌 (tái shàng rén chàngzhe xīnsuì líbié gē): Trên đài người xướng ca cõi lòng tan nát khúc biệt ly. Sử dụng “着” (trạng thái liên tục) sau động từ.
• 戏幕起 戏幕落 (xì mù qǐ xì mù luò): Khúc hí khởi, khúc hí hạ. Sử dụng động từ + danh từ + động từ để diễn tả sự bắt đầu và kết thúc.

Kết luận, học tiếng Trung qua bài hát “Xích Linh” không chỉ mang lại một phương pháp học ngôn ngữ đầy sáng tạo và hiệu quả mà còn mở ra cánh cửa đến với nền văn hóa phong phú của Trung Quốc. Với giai điệu cuốn hút và lời ca sâu lắng, bài hát “Xích Linh” giúp người học dễ dàng ghi nhớ từ vựng, cải thiện kỹ năng nghe và phát âm, đồng thời nắm bắt được ngữ cảnh sử dụng ngôn ngữ một cách tự nhiên.

Biên tập viên

Long Tâm

Bài mới

Tất cả bài viết

• Tin tức4 Tháng mười, 2024Sự thú vị trong ý nghĩa và cấu tạo chữ Hán
• học tiếng Trung2 Tháng mười, 2024Học tiếng Trung qua bài hát “Lạnh lẽo”
• học tiếng Trung30 Tháng chín, 2024Học tiếng Trung hiệu quả với phim có phụ đề tiếng Việt
• học tiếng Trung30 Tháng chín, 2024TOCFL: Hành trang không thể thiếu cho người học tiếng Trung