5 lỗi phát âm tiếng Trung thường gặp

Phát âm chuẩn là một trong những kỹ năng quan trọng khi học tiếng Trung, vì chỉ cần sai thanh điệu hay âm tiết, nghĩa của từ có thể hoàn toàn thay đổi. Người học tiếng Trung thường gặp nhiều khó khăn trong việc phát âm do sự khác biệt lớn về âm thanh và thanh điệu so với tiếng mẹ đẻ. Trong quá trình luyện nói, có những lỗi phát âm rất phổ biến mà nếu không chú ý, người học có thể dễ dàng mắc phải, làm giảm khả năng giao tiếp tự nhiên và gây hiểu nhầm. Hãy cùng Du học Đài Loan LABCO tìm hiểu 5 lỗi phát âm thường gặp để từ đó có thể rút kinh nghiệm và cải thiện cách phát âm tiếng Trung chuẩn xác hơn.

TIếng Trung là gí?

Tiếng Trung là ngôn ngữ chính thức của Trung Quốc và được sử dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Ngôn ngữ này thuộc hệ ngôn ngữ Hán-Tạng, với lịch sử phát triển lâu đời, phong phú về văn hóa và truyền thống. Tiếng Trung không chỉ bao gồm tiếng Quan Thoại (Mandarin), ngôn ngữ được sử dụng phổ biến nhất, mà còn có các phương ngữ khác như tiếng Quảng Đông, tiếng Phúc Kiến, và tiếng Thượng Hải.

Một đặc điểm nổi bật của tiếng Trung là hệ thống chữ viết đặc biệt, với các ký tự (chữ Hán) mang ý nghĩa tượng hình, khác biệt hoàn toàn so với các ngôn ngữ sử dụng bảng chữ cái như tiếng Anh hay tiếng Việt. Tiếng Trung cũng có hệ thống thanh điệu phong phú với bốn thanh điệu chính (và một thanh nhẹ), giúp phân biệt ý nghĩa của từ khi phát âm. Việc học tiếng Trung không chỉ giúp tăng khả năng giao tiếp quốc tế, mà còn mở ra nhiều cơ hội trong học tập và công việc, đặc biệt khi Trung Quốc ngày càng có ảnh hưởng lớn trên thế giới.

Bật hơi và không bật hơi

Một trong những lỗi thường gặp khi phát âm tiếng Trung là người học thường quên hoặc không bật hơi đủ mạnh, khiến âm tiết phát ra không rõ ràng và mất đi tính chính xác của ngôn ngữ. Trong tiếng Trung, có sáu thanh mẫu bật hơi quan trọng là: p, q, t, k, ch, và c. Những thanh mẫu này yêu cầu một lực bật hơi mạnh để tạo ra âm chuẩn. Nếu thiếu lực bật hơi, âm sẽ dễ nhầm lẫn và gây hiểu lầm khi giao tiếp.

Để khắc phục lỗi này, bạn nên luôn nhớ quy tắc phát âm bật hơi mỗi khi gặp các thanh mẫu trên. Một cách hữu ích để kiểm tra xem mình đã bật hơi đủ mạnh hay chưa là đặt một tờ giấy cách miệng khoảng 15–20 cm, sau đó phát âm các từ chứa thanh mẫu bật hơi. Nếu tờ giấy chuyển động mỗi lần phát âm, điều đó chứng tỏ bạn đã thành công và âm thanh đã đủ mạnh. Luyện tập thường xuyên với kỹ thuật này sẽ giúp bạn dần dần hình thành thói quen phát âm chính xác, cải thiện khả năng giao tiếp và làm cho tiếng Trung của bạn trở nên rõ ràng, mạch lạc hơn.

Có thể bạn thích: TOCFL: Cánh cửa mở ra cơ hội việc làm tại các công ty Đài Loan

Lẫn lộn cách đọc dấu trong tiếng Trung: thanh 1 và thanh 4

Một lỗi phát âm phổ biến trong tiếng Trung là nhầm lẫn giữa các thanh điệu, đặc biệt là thanh 1 và thanh 4. Trong khi thanh điệu 2 (lên giọng) và thanh điệu 3 (uốn giọng xuống rồi lên) có thể dễ dàng phân biệt hơn, thanh 1 (cao, bằng) và thanh 4 (xuống đột ngột) lại có sự tương đồng nhất định, dễ khiến người học nhầm lẫn.

Để khắc phục lỗi này, trước hết, hãy chắc chắn rằng bạn đã học thuộc và nhớ rõ từng từ ứng với thanh điệu nào. Việc thuộc lòng này giúp bạn tránh các lỗi sai căn bản khi phát âm. Khi bắt đầu luyện tập phát âm từ mới, bạn có thể kết hợp với những cử chỉ tay đơn giản để vẽ theo thanh điệu mình đang nói. Ví dụ, giữ tay ngang để mô phỏng thanh 1, hoặc hạ tay đột ngột để diễn đạt thanh 4. Sử dụng cử chỉ sẽ giúp bạn cảm nhận rõ hơn về âm sắc của từng thanh điệu, giúp điều chỉnh và cải thiện phát âm tiếng Trung một cách hiệu quả và sinh động hơn.

Lỗi đọc dấu trong tiếng Trung: Thanh nhẹ

Một lỗi phát âm tiếng Trung thường gặp là nhầm lẫn với thanh nhẹ. Khi đối mặt với các từ không mang thanh điệu cụ thể, nhiều người có xu hướng phát âm chúng như thanh 1 (âm cao, đều), dẫn đến phát âm sai và thiếu tự nhiên.

Cách khắc phục: Để đọc đúng thanh nhẹ, hãy nhớ rằng đây không phải là một thanh điệu chính thức mà là âm tiết có âm độ ngắn, nhẹ và không có điểm nhấn. Khi gặp các từ không có dấu thanh, bạn chỉ cần phát âm với giọng nhẹ nhàng, không nhấn mạnh và tránh biến chúng thành âm cao như thanh 1. Điều này sẽ giúp câu nói tự nhiên hơn và phù hợp với ngữ điệu tiếng Trung thông dụng. Luyện tập cách phát âm thanh nhẹ sẽ hỗ trợ bạn rất nhiều trong việc làm cho phát âm tiếng Trung của mình rõ ràng và trôi chảy hơn.

Các phát âm các vận mẫu i, e, u, ü, iu, ui, un

Một lỗi thường gặp khi nói tiếng Trung là nhầm lẫn giữa các vận mẫu như i, e, u, ü, iu, ui, un khi chúng kết hợp với các thanh mẫu khác nhau. Điều này thường xảy ra vì mỗi vận mẫu khi đi kèm với thanh mẫu lại có cách đọc hơi khác biệt, làm cho người mới học dễ bị lúng túng, dẫn đến phát âm sai và mất tự nhiên.

Cách khắc phục: Để khắc phục lỗi này, người học cần phân tích từng trường hợp cụ thể của các vận mẫu khi kết hợp với từng thanh mẫu khác nhau. Từ đó, lập một bảng hoặc hệ thống ghi chú chi tiết để so sánh, ghi nhớ và nhận diện các cách đọc riêng biệt. Việc luyện tập thường xuyên bằng cách nghe, nhắc lại, và kiểm tra cách phát âm các trường hợp này cũng rất quan trọng. Dần dần, bạn sẽ cải thiện khả năng phát âm chính xác và trở nên tự tin hơn khi giao tiếp bằng tiếng Trung.

Có thể bạn thích: Sự khác nhau giữa TOCFL và HSK

Biến điệu trong tiếng Trung

Một trong những lỗi phát âm phổ biến mà người mới học tiếng Trung thường gặp phải là việc nhầm lẫn trong cách biến điệu của các từ đặc biệt như ‘yī’ (một) và ‘bù’ (không). Các từ này khi đứng độc lập hoặc trong các câu thường phải thay đổi thanh điệu của mình theo các quy tắc nhất định để đảm bảo âm điệu tự nhiên. Nếu không nắm vững các quy tắc này, người học sẽ dễ đọc sai, gây khó hiểu trong giao tiếp.

Cách khắc phục: Để cải thiện lỗi này, người học cần ghi nhớ kỹ các quy tắc biến điệu và làm quen với cách nói thông qua luyện tập phiên âm pinyin. Cụ thể:

Biến điệu của từ ‘yī’:

Khi ‘yī’ đứng một mình, nó giữ nguyên thanh 1 (âm ngang và cao).
Khi ‘yī’ đứng trước một âm tiết có thanh điệu 1, 2, hoặc 3, nó sẽ biến thành thanh 4 (âm mạnh và xuống).
Khi ‘yī’ đứng trước một âm tiết có thanh điệu 4, nó sẽ chuyển thành thanh 2 (âm điệu tăng nhẹ).

Biến điệu của từ ‘bù’:

Khi ‘bù’ đứng một mình hoặc trước một âm tiết có thanh điệu 1, 2, hoặc 3, nó giữ nguyên thanh 4 (xuống giọng mạnh).
Khi ‘bù’ đứng trước một âm tiết có thanh 4, nó sẽ chuyển thành thanh 2 (tăng nhẹ).

Để tránh sai sót, bạn nên thường xuyên nhẩm lại các từ này trong các ngữ cảnh khác nhau và luyện tập cùng người bản xứ hoặc giáo viên tiếng Trung. Thực hành các bài tập có chứa ‘yī’ và ‘bù’ với các thanh điệu khác nhau cũng sẽ giúp bạn nhanh chóng cải thiện và ghi nhớ cách phát âm đúng.

Nắm vững cách phát âm chuẩn trong tiếng Trung là một quá trình đòi hỏi sự kiên trì và luyện tập thường xuyên, nhưng điều đó sẽ giúp ích rất nhiều trong việc giao tiếp tự tin và chính xác. Bằng cách nhận biết và khắc phục 5 lỗi phát âm phổ biến, bạn sẽ tiến gần hơn đến việc sử dụng tiếng Trung một cách lưu loát và tự nhiên. Hãy kiên nhẫn sửa lỗi từng bước và tìm các phương pháp học hiệu quả, từ đó nâng cao khả năng phát âm để trở nên thành thạo hơn trong ngôn ngữ này.